PLAKA LITOSFERIKOAK

PLAKEN ERTZETAKO HIGIDURA ERLATIBOAK

a) Dibergentea

b) Konbergente suntsitzailea

    konbergente talkakoa

c) Ebakidurakoa

PLAKEN TEKTONIKAREN FROGAK

Benioff-en planoa: gainazal inklinatua da, plaka litosferiko ozeaniko baten gainazala. Hau mantuan hondoratzen da, kontinentearen azpian.

PLAKEN TEKTONIKA

- Plaka litosferikoen mugimenduak nola gertatzen diren eta zer ondorio dituzten azaltzen duen teoria da.

- Mantuko konbekzioa da, plaka litosferikoen higiduraren eragilea.

BIDEOAK

OZEANOEN HONDOAREN HEDADURA

1962 Harry Hess: dortsalak, azal ozeaniko berria sortzen den eremuak dira, material berriak alde batera eta bestera bultzatzen du azal ozeanikoa.

BIDEOA

ISOSTASIA, HIGIDURA BERTIKALAK

Definizioa: litosferaren pisuaren eta litosfera azpiko mantuak eragindako bultzada-indarraren arteko oreka da.

Definizioa: litosfera eta astenosferaren arteko flotatze oreka. Litosferaren masa handitzen bada, astenosferan hondoratzeko joera izango du, aldiz litosferak masa galtzen badu, honek altxatzeko joera izango du. Mugimendu hauek oso geldoak dira

Definizioa: Isostasia Lurrazalean den masa gehiegizkoa beti orekatzen edo berdintzen dela dioen teoria da. Teoria horren arabera, kontinenteek dituzten garaiera handiak, adibidez, ozeanoetako sakonek berdintzen dituzte.

Definizioa: Lurrazaleko blokeen arteko oreka azaltzen duen teoria. Esate baterako, urtzaldiaren eraginez, Eskandinaviar penintsula altxatzen ari da eta, horren ondorioz, Herbehereak hondoratzen.

BIDEOA

La isostasia en Escandinavia

TEORIA FIXISTAK

Kontinenteak finko egon izan dira beti, Lurra sortu zenetik.

WEGENER ETA MOBILISMOAREN HASIERA

Alfred Wegener (Berlin,1880- Groenlandia,1930)

 

- Kontinenteak higitu zitezkeela pentsatzen zuen.

- Duela 300 milioi urte, kontinente-masa bakarra osatzen zuten egungo kontinenteek, Pangea izenekoa.

- 3 froga garrantzitsu:

a) Geografikoak: Kontinenteen ahokadura

b) Paleoklimatikoak:Duela 300 milioi urteko glaziazio aztarnak

c) Paleontologikoak: Fosil berdinak kontinente desberdinetan

LITOSFERA

Definizioa: lurrazalak eta mantuaren goiko zati batek osatzen duten geruza zurruna da, astenosferaren gainean kokatzen dena.

       *Astenosfera: litosferaren azpian dagoen geruza plastikoa, erresistentzia mekaniko txikia duena.

ETEN SISMIKOAK

ARIKETAK

-http://www.educaplay.com/es/recursoseducativos/1062376/eten_sismikoak.htm

-http://www.educaplay.com/es/recursoseducativos/1062498/eten_sismikoak_eta_distantziak.htm

GRADIENTE GEOTERMIKOA ARIKETA

Irudikatu koadernoan 170.orrialdeko gradiente geotermikoari dagokion grafika eta ondoren:

a) Bereiztu bertan kolore desberdinez Lurraren geruza desberdinak.

b) Esan ezazu 1000 km-ko tarte bakoitzeko zenbat igotzen den Tª, Lurraren erdigunera iritsi arte.

c) Idatzi aurreko bi atalak egin ondoren ateratako ondorioak.

HARRIEN ZIKLOA

a) Lurraren gainazalean

   Harriak-------->Sedimentu bihurtu (3prozesu:Meteorizazioa, Higadura+Garraioa, Sedimentazioa)

b) Lurrazalaren barruan

  Sedimentuak------> Harri bihurtu (3prozesu:Diagenesia, Metamorfismoa, Magmatismoa)